پشت لبخند سواحل برزیل؛ حقیقت پنهان گردشگری جنسی در آمریکای لاتین

گردشگری جنسی برزیل با تصویری اغواگر از آزادی‌های فرهنگی و شب‌های پرشور ریو، بخشی پنهان از صنعت توریسم این کشور است که در دل خود واقعیت‌های پیچیده‌ای از فقر، خشونت و قانون‌گریزی را پنهان کرده. در این مطلب، لایه‌به‌لایه این صنعت را بررسی می‌کنیم؛ از ریشه‌های اجتماعی و فرهنگی تا واکنش دولت و تأثیرات اقتصادی آن.

گردشگری جنسی برزیل؛ بین واقعیت و تابو

گردشگری جنسی برزیل از دهه ۱۹۹۰ به بعد رشد قابل‌توجهی داشته است. طبق برخی برآوردها، تا اوایل قرن بیست‌و‌یکم، بیش از یک میلیون روسپی در این کشور فعال بوده‌اند و امروز نیز این صنعت در برخی مناطق شهری و ساحلی، بخش غیررسمی اما پررنگی از اقتصاد محلی را تشکیل می‌دهد.

فحشا در برزیل قانونی است، اما واسطه‌گری، بهره‌کشی و مشارکت افراد زیر سن قانونی جرم محسوب می‌شود. این مرز خاکستری باعث شده تا فضا برای فعالیت‌های غیرقانونی باز بماند و صنعت گردشگری جنسی همچنان در حاشیه اما پررونق باقی بماند.

به‌ویژه در شهرهایی مانند ریو، فورتالزا و سالوادور، ارتباط بین فقر ساختاری، بیکاری و ورود به صنعت جنسی انکارناپذیر است. بسیاری از زنان، مردان و ترنس‌ها، از سر ناچاری وارد این چرخه می‌شوند، نه از روی اختیار کامل.

تنوع فرهنگی برزیل؛ بستر توریسم جنسی

تنوع فرهنگی و گردشگری جنسی برزیل رابطه‌ای متقابل دارند. فرهنگ برزیلی با رقص، آزادی بدن، لباس‌های باز و فضای اجتماعی کارناوال‌محور، بستری آزاد برای جذب گردشگر ایجاد کرده است. اما این آزادی ظاهری، همزمان می‌تواند زمینه‌ساز بهره‌برداری از بدن افراد شود.

برخی گردشگران، از کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی، با این تصور به برزیل می‌آیند که همه‌چیز در دسترس و بی‌قید و شرط است. همین نگاه استعماری و جنسی، به شکل‌گیری بازارهایی پنهان ولی منظم انجامیده که در آن واسطه‌ها، اقامتگاه‌ها و رانندگان بخشی از زنجیره هستند.

در مقابل، جامعه محلی اغلب نگاهی دوگانه دارد؛ از یک سو این صنعت را منبع درآمد می‌بیند، و از سوی دیگر، از پیامدهای اجتماعی آن مانند افزایش خشونت و آسیب به کودکان نگران است. این دوگانگی، بر پیچیدگی اخلاقی موضوع افزوده است.

واکنش دولت برزیل؛ اقدام یا تظاهر؟

دولت برزیل و صنعت گردشگری جنسی بارها مورد انتقاد نهادهای بین‌المللی قرار گرفته است. هرچند در سال‌های اخیر کمپین‌های مقابله با بهره‌کشی جنسی کودکان، همکاری با پلیس بین‌الملل و آموزش گردشگران در فرودگاه‌ها آغاز شده، اما اثرگذاری آن‌ها همچنان محل تردید است.

قوانین فعلی برزیل، فحشا را برای بزرگ‌سالان قانونی می‌داند، اما علیه دلالی، قاچاق انسان و استفاده از خدمات جنسی کودکان سخت‌گیر است. مشکل اصلی، نه در وجود قانون بلکه در اجرای آن است. فساد اداری، کمبود نیروی انسانی و نبود برنامه جامع، مانعی جدی برای موفقیت سیاست‌ها هستند.

نهادهایی مانند Human Rights Watch بارها هشدار داده‌اند که برای کاهش آسیب‌های گردشگری جنسی برزیل، باید حمایت اجتماعی و اقتصادی از قربانیان و آسیب‌دیدگان افزایش یابد؛ از آموزش گرفته تا اشتغال جایگزین.

---

اقتصاد خاکستری گردشگری جنسی؛ سود و زیان

اقتصاد پنهان گردشگری جنسی برزیل ابعادی فراتر از آن دارد که در نگاه اول به چشم می‌آید. این صنعت، هرچند غیررسمی است، اما در عمل تأثیر گسترده‌ای بر گردشگری و مشاغل وابسته دارد. هتل‌ها، رانندگان، فروشگاه‌ها و کلوپ‌های شبانه، بخشی از این چرخه‌اند.

از سوی دیگر، هزینه‌های اجتماعی این اقتصاد بسیار بالاست. شیوع بیماری‌های مقاربتی، افزایش خشونت‌های خانگی، مصرف مواد مخدر و رشد نابرابری اجتماعی از پیامدهای مستقیم این نوع توریسم هستند. برای نمونه، در فورتالزا گزارش‌هایی از شبکه‌های سازمان‌یافته قاچاق جنسی منتشر شده است.

در جدول زیر، به برخی از شهرهای درگیر با صنعت گردشگری جنسی و وضعیت آن‌ها اشاره شده است: