خانه به دوش – کم آبی بدن یک مشکل رایج است که هنوز هم اغلب نادیده گرفته میشود. در واقع، آب یکی از اجزای اساسی بدن ما است، بنابراین حفظ تعادل آب برای حفظ سلامت کلی ما ضروری است. در اینجا آنچه باید درباره دلایل، علائم اولیه و نحوه واکنش صحیح بدانید را بررسی میکنیم.
کم آبی بدن چیست؟
کم آبی بدن وضعیتی است که در آن بدن بیشتر از مقدار آبی که جذب میکند، آب و املاح معدنی از دست میدهد. این کسری میتواند به عدم تعادلهای مختلفی منجر شود، بسته به شدت کم آبی بدن. اولین علائم شامل احساس تشنگی و خشکی دهان است.
اهمیت آب در بدن
آب یکی از اجزای اصلی سلولها، بافتها و اندامهای ما است و نقش حیاتی در بدن ایفا میکند. آب در بسیاری از عملکردهای حیاتی مانند حمل مواد مغذی، دفع ضایعات، تنظیم دمای بدن و حفظ تعادل آب نقش دارد. همچنین آب برای روانکاری مفاصل، حفاظت از اندامها و بافتها و عملکرد صحیح دستگاه گوارش ضروری است. در صورت کم آبی بدن، بدن نمیتواند به طور بهینه عمل کند.
دلایل و عوامل خطر کم آبی بدن
کم آبی بدن میتواند به دلیل کمبود مصرف آب، مصرف ناکافی یا ناتوانی در تامین آب به مقدار کافی رخ دهد. برخی از بیماریها میتوانند منجر به کم آبی بدن شوند، از جمله:
– گرمازدگی یا ضربه حرارتی
– اپیزود تب
– اسهال که باعث مدفوع مایع میشود
– استفراغ
– گاستروانتریت
– برخی از بیماریهای مزمن، به ویژه وقتی که به درستی کنترل نشوند، مانند دیابت
عوامل خطر شامل موارد زیر میشوند:
– مصرف الکل
– قرار گرفتن طولانیمدت در معرض آفتاب
– تعریق زیاد به دلیل دمای بالای محیط
علائم کم آبی بدن
علائم کم آبی بدن خفیف تا متوسط
کم آبی بدن خفیف تا متوسط میتواند با علائم زیر نمایان شود:
– خشکی دهان
– احساس تشنگی
– کاهش ادرار
– تیرهتر شدن رنگ ادرار
– احساس خستگی و ضعف
– سردرد
علائم کم آبی بدن شدید
کم آبی بدن شدید میتواند علائم جدیتری داشته باشد، از جمله:
– سرگیجه
– گیجی
– گیجی ذهنی
– از دست دادن هوشیاری
– افزایش ضربان قلب
اگر این علائم را مشاهده کردید، نیاز به مراقبت پزشکی فوری است.
کم آبی بدن در نوزادان
نوزادان به دلیل ناتوانی در بیان تشنگی خود، به خصوص در معرض کم آبی بدن قرار دارند.
علائم کم آبی بدن در نوزادان
علائم کم آبی بدن در نوزادان میتواند شامل موارد زیر باشد:
– فرورفتگی نرمه سر (قسمت نرم در بالای جمجمه نوزادان)
– چشمان فرو رفته
– تورم چشمان
– تغییر رفتار
– کاهش ادرار، با پوشکهای کمتر یا خشک
– خشکی پوست
– گریه بدون اشک
اقدامات لازم در صورت کم آبی بدن در نوزاد
اگر این علائم را مشاهده کردید، مهم است که به سرعت با یک پزشک مشورت کنید. در انتظار ملاقات، میتوانید سعی کنید نوزاد خود را با دادن مکرر شیر مادر یا شیشهای که حاوی محلول آبرسانی خوراکی مخصوص نوزادان است، دوباره آبرسانی کنید. در صورت کم آبی بدن نوزادان زیر شش ماه، از دادن آب خالص بدون نظر پزشک خودداری کنید و دستورالعملهای پزشکی را برای بازگرداندن آبرسانی مناسب دنبال کنید.
عوارض ممکن کم آبی بدن
کم آبی بدن درمان نشده میتواند به عوارض بالقوه جدی منجر شود، از جمله:
– اختلالات الکترولیتی، شامل عدم تعادل سدیم و پتاسیم که میتواند عملکرد صحیح بدن را تحت تأثیر قرار دهد.
– نارسایی حاد کلیه
– شوک هیپوولمیک، کاهش شدید حجم خون در گردش در بدن
چگونه به سرعت به صورت طبیعی دوباره آبرسانی کنیم؟
اگر از کم آبی بدن خفیف رنج میبرید، برخی از روشهای طبیعی میتوانند به سرعت به آبرسانی مجدد کمک کنند:
– نوشیدن آب در اسرع وقت
– نوشیدن آب میوهها و سبزیجات تازه که حاوی مقدار زیادی آب هستند
– مصرف غذاهای آبدار مانند خیار و هندوانه
– نوشیدن دمنوشها و چایهای آبرسان
در صورت کم آبی بدن که بهبود نمییابد، با پزشک مشورت کنید. پزشکان عمومی به صورت ویدئویی در دسترس هستند تا راهنماییهای لازم را ارائه داده و درمان مناسبی تجویز کنند.
چگونه کم آبی بدن را درمان کنیم؟
آبرسانی مجدد کلید درمان کم آبی بدن است. در موارد خفیف تا متوسط، آبرسانی خوراکی با آب و محلولهای الکترولیتی ممکن است کافی باشد. در موارد شدیدتر، ممکن است آبرسانی وریدی برای بازگرداندن سریع تعادل آب بدن ضروری باشد.
راهکارهایی برای پیشگیری از کم آبی بدن
پیشگیری از کم آبی بدن برای حفظ تعادل آب مناسب بسیار مهم است. برای اینکه خوب آبرسانی کنید، این نکات را دنبال کنید:
– اطمینان حاصل کنید که در طول روز به اندازه کافی آب مینوشید، و مصرف خود را با توجه به فعالیت بدنی و شرایط محیطی تنظیم کنید.
– از نوشیدنیهایی مانند قهوه و الکل که میتوانند باعث افزایش دفع آب شوند، خودداری کنید.
– همچنین مهم است که علائم کم آبی بدن را در افراد آسیبپذیر مانند کودکان، سالمندان و نوزادان نظارت کنید.